Bij Vriend en Vuur maken we graag gebruik van de piramide van Lencioni. Een model dat zonder wollig taalgebruik de vinger op de zere plek legt: daar waar teamontwikkeling staakt en waar werk aan de winkel is.
Hét probleem bij teamontwikkeling is dat het vaak ongrijpbaar is. Wat gaat er nu precies mis, hoe komt dat en wat gaan we eraan doen? Deze drie vragen vinden hun antwoord in de piramide van Lencioni.
Wat is de piramide van Lencioni?
Dit veelgebruikte model is ontwikkeld door Patrick Lencioni en beschreven in zijn boek De vijf frustraties van teamwork. Hij geeft hierin vijf frustraties die iedereen wel herkent in teams en waaruit allerlei problemen ontstaan.
Denk bijvoorbeeld aan collega’s die elkaar ontlopen, extra taken die niet worden opgepakt of een te hoog ziekteverzuim. Of wat dacht u van collega’s die over elkaars grenzen heengaan of dat steeds het steeds dezelfde mensen zijn die beslissingen nemen?
Nou, genoeg voorbeelden. De alarmbellen gaan af, maar wat te doen? Waar begint u? Aan de hand van de piramide van Lencioni gaan we terug naar de basis van al het teamwerk: vertrouwen. Zonder onderling vertrouwen functioneert een team niet.
Hoe werkt de piramide van Lencioni?
In het model van Lencioni begint dus alles met vertrouwen, het is de onderste laag in het model en daarom de basis. Pas als dat goed zit kan aan de andere lagen worden gewerkt. Zo werkt het model: er kan pas aan een hogere laag worden gewerkt als die daaronder geen frustratie meer is maar een sterk punt.
De vijf pijnpunten die Lencioni beschrijft in z’n boek zijn achtereenvolgens:
1. Gebrek aan vertrouwen
Zonder onderling vertrouwen is gezonde samenwerking onmogelijk. Teamleden moeten zich vrij voelen zich kwetsbaar op te stellen zonder dat er misbruik van wordt gemaakt.
Vertrouwen is dé basis van elke relatie, zeker ook in teamwork.
2. Angst voor confrontatie
Zonder vertrouwen is een team niet bereid open en constructief een conflict aan te gaan. Er heerst enkel een kunstmatige harmonie.
Denk aan teamleden die elkaar ontlopen of kritiek niet rechtstreeks uitten maar altijd via anderen. Of aan onderwerpen die niet besproken worden, uit angst voor escalatie.
3. Gebrek aan betrokkenheid
Door een gebrek aan gezonde confrontatie worden beslissingen maar door een klein deel van het team genomen. Daarom is het aangaan van conflicten zo belangrijk; het vergroot de betrokkenheid. Iedereen heeft zijn inbreng gehad en er ontstaat een breed gedragen consensus.
Je herkent ze wel: teamleden die tijdens een vergadering niets zeggen maar waarvan je weet: die zijn het hier niet meer eens.
4. Mijden van verantwoordelijkheid
Middelmatigheid is voor elke organisatie een bedreiging. Teamleden die nooit een extra taak op zich nemen of verantwoordelijkheden afschuiven geven een duidelijk signaal: ik ben afgehaakt.
Matig functioneren, net genoeg doen, elkaar niet aanspreken; het zijn symptomen van een team dat verantwoordelijkheden uit de weg gaat.
5. Weinig aandacht voor resultaat
Wanneer ieder teamlid op z’n eilandje zit en er geen idee meer bestaat van een visie of doel zullen de resultaten tegenvallen. Het eigen belang (ego, carrièreplanning e.d.) staat dan boven het belang van de organisatie.
Van een zwak naar een sterk team
De vijf valkuilen die ik beschreef zijn omgekeerd ook de vijf sterke punten van een team.
In een sterk team:
- Is er onderling vertrouwen
- Durft men de confrontatie aan te gaan
- Is er een sterke betrokkenheid
- Neem iedereen verantwoordelijkheid
- Is men gericht op resultaat
Ja, op papier klinkt het allemaal geweldig. Maar is het haalbaar of bent u het geloof in verandering al verloren? Bij Vriend en Vuur geloven we dat ten diepste iedereen in een sterk team, zoals boven geschetst, wil werken. Maar door ervaringen uit het verleden of te weinig aandacht voor het individu kan dit verder weg lijken dan ooit.
Kunnen wij u helpen?
Bij Vriend en Vuur weten we dat de cultuur in een team niet zomaar verandert en dat vertrouwen terugwinnen of het aangaan van confrontaties niet gemakkelijk is. Daarom pakken we het net iets anders aan dan een gemiddeld coachingsbureau.
Wij geloven dat een informele omgeving heel belangrijk is voor teamontwikkeling. Onze trainingssessies vinden daarom altijd plaats in de natuur. We hebben gemerkt dat er dan veel sneller openheid ontstaat. De natuur nodigt je uit jezelf te laten zien.
Kijk op onze website wat we voor uw organisatie kunnen betekenen of volg ons blog waarin we de komende tijd de vijf frustraties stuk voor stuk doornemen.
