De piramide van Lencioni laag 1: Vertrouwen en kwetsbaarheid
Het is het fundament van elke relatie: vertrouwen en dus ook in elk team. Of het nu gaat om liefdesrelaties, werkrelaties of zakelijke relaties, er moet altijd een basis van vertrouwen zijn. Tegelijkertijd is dit fundament altijd kwetsbaar.
Een vriendschap kan na tientallen jaren over zijn, een huwelijk kan stranden na 40 jaar, of de buurman die elke vakantie netjes je plantjes verzorgde, kan de grootste vijand worden. Je kunt iemand niet meer kwetsen dan door iemands vertrouwen te beschamen.
Kortom, het is een fascinerend onderwerp dat ieder mens aangaat. Elke dag hebben we ermee te maken. In deze blog wil ik stilstaan bij vertrouwen in teamwork en waarom het de basis is van elk succesvol team. Ik doe dit aan de hand van de piramide van Lencioni.
Vertrouwen in je team
Volgens Lencioni gaat het bij vertrouwen erom dat teamleden zich op hun gemak voelen als ze zich kwetsbaar tegenover elkaar opstellen. Anders gezegd: vertrouwen is dat je je niet op je hoede hoeft te zijn als je je uit. Een ander maakt geen misbruik van je kwetsbaarheid. Teamleden voelen zich vrij om hun fouten, gebrekkigheden of moeites toe te geven.
Waarom het moeilijk is kwetsbaar te zijn in je team
Veel mensen hebben moeite met het laten zien van hun kwetsbaarheid. Dit komt omdat ze competitief zijn ingesteld. Ze vergelijken zich met collega’s en proberen hun eigen reputatie te beschermen. Het belang van het individu staat dan boven het groepsbelang.
Daarnaast kan vertrouwen ook geschaad zijn. Wanneer iemand zich kwetsbaar heeft opgesteld en hier is lomp en ruw mee omgegaan, dan beschermt die persoon zijn of haar kwetsbaarheid de volgende keer. Een muur zorgt ervoor dat dit niet nog een keer zal gebeuren.
Zo train je je team in vertrouwen
Vertrouwen gebaseerd op kwetsbaarheid ontwikkelen is een moeizaam proces. Toch is het de basis van een goed functionerend team en ook zeker niet onhaalbaar. Ik geef je vast drie oefeningen van Lencioni die helpen bij het ontwikkelen van vertrouwen.
Oefening 1
Oefenen met persoonlijke geschiedenis
Laat ieder teamlid een korte lijst met vragen over zichzelf beantwoorden. Het hoeft niet heel persoonlijk te zijn. Denk aan: gezin van herkomst, favoriete vakantieland, hobby’s e.d. Door onschuldige informatie te delen krijgen teamleden een meer persoonlijke band met elkaar. Dat bevordert empathie en breekt barrières af.
Oefening 2
Profielen van persoonlijkheid en gedragsvoorkeuren
Dit is al een stuk persoonlijker, en dus niet geschikt als eerste oefening. Het is een effectieve oefening die het onderling begrip zal vergroten.
Laat teamleden een persoonlijkheidstest maken. Denk bijvoorbeeld aan de DISC-test. Dit geeft enorm veel inzicht in de manier waarop collega’s werken en waarom ze dit zo doen. Iemand kan bijvoorbeeld als heel extravert, assertief en resultaatgericht uit de test komen. Het delen van de testresultaten zal bijdragen aan meer onderling begrip en waardering.
Oefening 3
De natuur in; buitenactiviteiten
Het is misschien wel een beetje cliché, gaan survivallen als team of met elkaar een opdracht doen in de natuur. Toch is dit niet terecht. Leren samenwerken in een andere omgeving kan heel inzicht gevend zijn. Het gaat erom dat je wel de vertaalslag kunt maken naar het dagelijks werk. Bij Vriend en Vuur hebben we een breed aanbod aan uitdagende ‘buitenactiviteiten’.
Dit levert vertrouwen op
Als er een gezonde basis van vertrouwen is binnen teams levert dat veel voordelen op. Zo durven teamleden fouten toe te geven, waarderen ze de ander en gunnen ze elkaar successen. Daarnaast durven ze elkaar feedback te geven of om hulp te vragen. Kortom: Teamleden hoeven niet meer op hun hoede te zijn.
Daarnaast kan pas aan de andere lagen van de piramide gewerkt worden als er een gezonde basis van vertrouwen is (zie vorige post voor meer info). Zo is vertrouwen de basis voor de tweede laag: het aangaan van conflicten. Hartstochtelijk een discussie aangaan kan pas als teamleden weten dat ze niet gestraft zullen worden wanneer ze iets kritisch zeggen.
-> Interesse in een DISC-analyse? Het internet staat vol met gratis beknopte versies. Behoefte aan een officiële uitgebreidere test? De coaches van Vriend en Vuur zijn gecertificeerd om deze analyse uit te voeren.
Volgende keer: de piramide van Lencioni laag 2: het aangaan van conflicten.
